Bitcoin Madenciliği Nedir, Nasıl Yapılır?

Bitcoin madenci şirketleri değer kazanmaya devam ediyor. Önümüzdeki dönemde daha da artacak.

Dr. Burak Tamaç
3 min readJun 15, 2024

Bitcoin madenciliğinin blockchain, blok ödülleri, iş kanıtı ve madencilik havuzlarıyla ilgili bilmeniz gerekenlerin hepsi bu yazıda.

Bitcoin madenciliği nedir?

Bitcoin elde etmek için madencilik yapmak gerekir.

Madencilik 2 şekilde bitcoin kazandırır.

  1. Blok ödülü
  2. İşlem ücreti

Bitcoin madenciliği, belirli kriterlere uyan kriptografik bir çözüm oluşturmak için ağ çapında yapılan bir yarışmadır. Doğru çözüme ulaşıldığında, çözüme ilk ulaşan madenci(ler)e yapılan iş için bitcoin ödülü verilir.

Bitcoin 21'a ulaşınca madenci ödülü ne olacak?

Bu ödül süreci, 21 milyon bitcoin dolaşımda olana kadar devam edecektir.

Bu süreç 2140 senesinde son bulacaktır. Bu sayıya ulaşıldığında, Bitcoin ödülünün sona erecek. Ancak madenciler işlem ücretlerinden bitcoin kazanmaya devam edecekler.

Proof of Work nedir?

Proof of Work yani iş kanıtı bir konsensüs mekanizmasıdır.

Mantığı ise çok basittir. Bitcoin blok zincirine yeni blok eklemek ve ödülü kazanmak için piyango bileti almak gerekli diye düşünelim. Ne kadar fazla bilet olursa şansımız da o kadar artar. Daha fazla bilet almak için ise daha fazla iş yaptığımızı kanıtlamamız gerekir.

Proof of Work yani iş kanıtı tam olarak budur.

Bitcoin Madenciliği Nasıl Zorlaşıyor?

Bitcoin madenciliğinin zorluğu her 2.016 blokta veya yaklaşık her iki haftada bir değişir.

Bitcoin’in ağı, kripto para birimini çıkarmak için gereken hash oranını (hesaplama gücü miktarı) artırır ve azaltır. Bir çözüm için yarışan ne kadar çok madenci varsa, problem o kadar zor hale gelecektir.

Yani birileri daha hızlı blok bulmak için yatırım yaparsa, bu hızı tekrar dengelemek için zorluk ayarlaması yapılır. Bunun nedeni blokzincire her 10 dakikada bir yeni blok eklenmesi hızısını korumaktır.

Blockchain ağından hesaplama gücü çıkarılırsa, zorluk madenciliği kolaylaştırmak için aşağı doğru ayarlanır. Bu, blok sürelerinin ortalama 10 dakika olmasını sağlamak için yapılır.

CPU ile Bitcoin Madenciliği Nasıl Yapılır?

Bitcoin’in erken dönemlerinde, sıradan CPU’lu masaüstü bilgisayarlar Bitcoin madenciliği yapılabiliyordu.

Hala yapılır, ancak, yukarıdaki nedenden dolayı zorluk arttığı için bu piyangoyu kazanma şansı oldukça azdır.

GPU ile Bitcoin Madenciliği Nasıl Yapılır?

Zamanla madenciler, grafik işleme birimlerinin (GPU’lar) veya grafik kartlarının madencilik için daha etkili ve hızlı olduğunu fark ettiler.

Ancak çok fazla güç tüketiyorlardı ve ağır madencilik için tasarlanmamışlardı. Sonunda üreticiler, GPU’lara olan talebin artması fiyatlarının yükselmesine ve kullanılabilirliklerinin azalmasına neden olduğu için madencilik yeteneklerini sınırlamaya başladılar.

Ve bu yüzden ASIC çıktı.

ASIC ile Bitcoin Madenciliği Nasıl Yapılır?

Günümüzde birçok madenci, daha hızlı ve daha verimli Bitcoin madenciliği için özel donatılmış, ASIC, Application-Specific Integrated Circuit adı verilen özel madencilik makineleri kullanıyor. Bunlar birkaç yüzden on binlerce dolara kadar değişen fiyatlara sahip.

Bugün Bitcoin madenciliği o kadar rekabetçi ki, sadece en güncel ASIC’lerle karlı bir şekilde yapılabiliyor. Ancak en yeni üniteye sahip olsanız bile, madencilik havuzları ve büyük Bitcoin madencilik operasyonlarıyla rekabet etmek için bir tane yeterli olmuyor.

Evde Bitcoin Madenciliği Yapılabilir mi?

Eskiden yapılıyordu.

Bireysel madencilerin masaüstü sistemleri kullanarak kripto paranın erken dönemlerinde rol oynadığı doğru olsa da, Bitcoin madenciliği ekosistemi, birçok coğrafyaya yayılmış madencilik havuzlarını yöneten büyük madencilik şirketleri tarafından domine ediliyor.

Evde madencilik yapmak teknik olarak mümkün olsa da, günümüzde karlılık ve rekabet gücü açısından pratik değildir.

Bitcoin Madenci Şirketleri Neler?

Dünyanın Bitcoin madencilik gücünün neredeyse %50'sine hizmet veren iki popüler madencilik havuzu FoundryUSA ve AntPool’dur.

Ancak buradaki önemli konu madenci havuzlarının hashrate’i kontrol edememeleri. Yani eğer bu havuzlar madencilerin istedikleri kurallara uymazlarsa madenciler hemen çıkıp gidebilir. Bu yüzden her ne kadar %50'dan fazlasına sahip oluyor gibi gözükse de bunun pek bir anlamı yoktur.

Madenci havuzları payları
Madenci havuzları payları (kaynak)

Diğer önemli madencilik şirketleri arasında Marathon Digital Holdings, Riot Blockchain, Hut 8 Mining ve Bitfarms yer alıyor.

Bitcoin madencilik sektörü büyümeye devam edecek. Çünkü Bitcoin’in fiyatı artmaya devam ediyor. Bunu destekleyen en önemli veri hashrate’dir. Aşağıda da görüldüğü gibi hashrate artmaya devam ediyor (devam da edecek).

Yani birileri bitcoin madenciliğine yatırım yapmaya devam ediyor.

Bitcoin hashrate artmaya devam ediyor
Bitcoin hashrate artmaya devam ediyor (Kaynak)

--

--

Dr. Burak Tamaç

Adj. Professor at Montclair State University | ❝❞ Bloomberg | CNBC | Yahoo Finance | CoinDesk