CPI ne demek (Fed neden PCE’yi takip ediyor?

US CPI Tüketici Fiyat Endeksi demektir. Ancak Fed CPI yerine PCE’yi takip ediyor.

Dr. Burak Tamaç
2 min readJun 16, 2024

· CPI Nedir?
· Çekirdek enflasyon nedir?
· PCE ile CPI Arasındaki Fark
· Fed’in PCE’yi takip etmesinin 3 nedeni

CPI Nedir?

  • CPI — Consumer Price Index (Tüketici Fiyat Endeksi)
  • PCE — Personal Consumption Expenditures (Kişisel Tüketim Harcamaları)

CPI bizim bildiğimiz enflasyon verisidir.

Tüketicilerin belirli bir sepetteki mal ve hizmetlere ödedikleri fiyatları takip eder. Bu kategorilere gıda, giyim, barınma, sağlık hizmetleri vb. kalemler dahildir (ABD İstatistik Kurumu). Temel işlevi bu fiyatlardaki farkı ölçerek artış ya da düşüşü takip etmemizi sağlar.

CPI’ya dahil olan kategoriler
CPI’ya dahil olan kategoriler (kaynak)

Çekirdek enflasyon nedir?

Core CPI çekirdek enflasyon demektir.

ABD’deki çekirdek enflasyona enerji ve gıda fiyatları dahil olmaz.

ABD çekirdek enflasyon YoY (Kaynak)
ABD çekirdek enflasyon YoY (Kaynak)

PCE ile CPI Arasındaki Fark

PCE ile CPI arasındaki en önemli fark şudur:

Eğer bir ürünün fiyatı artıyorsa ve tüketimi azaldıysa, PCE bu ürünün sepetteki payını düşürür ve tüketilen yeni ürünü ekler. Bu da PCE’nin daha az oynak olmasını sağlar. Benzer şekilde mesela kırmızı et fiyatı arttığı için beyaz et daha fazla tercih ediliyorsa, PCE bu değişikliği hesaplamaya yansıtır.

Bu temel farklılıktan dolayı PCE daha az oynaklık gösterir.

İkisi karşılaştırıldığında 1995 ile 2013 arasındaki ortalama yıllık enflasyon:

CPI: %2.4

PCE: %2.0

Fed’in PCE’yi takip etmesinin 3 nedeni

Fed 2013 yılında yaptığı açıklama ile enflasyon için PCE verisini takip edeceklerini duyurdu.

Bunun için 3 neden ortaya koydu:

1- Masrafların sepet içindeki paylarını değişkenlik gösterebilir ki bunun nedeni zaten daha önce kullanılan ürünün başka bir ürün ile ikamet edilmesidir.

2- PCE daha kapsamlıdır.

3- Tarihsel olarak PCE verisi revize edilebilir.

Fed’in enflasyonu ölçmek için PCE’yi kullanmasının başlıca nedeni daha kapsamlı olmasıdır.

ABD PCE endeksi YoY (kaynak)
ABD PCE endeksi YoY (kaynak)

Sonuç olarak, Fed’in enflasyon hedefini belirlerken PCE kullanmasının başlıca nedenleri hem kapsamı hem de yukarıda anlattığım metod farklılığı nedeniyle daha az oynaklık göstermesidir.

Okuduğunuz için teşekkürler 🙏

Finansal özgürlük için haftada 1 dakikasını ayıran 20.000+ kişiye ÜCRETSİZ şimdi katıl!

Finansal özgürlük için haftada 1 dakikasını ayıran 20.000+ kişiye ÜCRETSİZ şimdi katıl!

--

--

Dr. Burak Tamaç
Dr. Burak Tamaç

Written by Dr. Burak Tamaç

Adj. Professor at Montclair State University | ❝❞ Bloomberg | CNBC | Yahoo Finance | CoinDesk

No responses yet