Lafı dolandırmanın bir anlamı yok: Konu özgürlük ise, merkezi borsalar efendi, bizler de köleyiz!
4 adımda en yine ne basit haliyle anlatacağım:
1️⃣ BINANCE
Self-custody ile alakalı yazdığım yazıya @AllinBNB yerinde bir eleştiri getirdi ve Binance’in SAFU fonundan bahsetti.
Binance’in SAFU fonu varmış. Eğer şirket batarsa Binance bu fonu kullanacakmış. Bunun yanında batma durumunda geri ödemeler ile alakalı süreçleri mevcutmuş. Eminim hemen hemen her borsanın benzer programları ve taahhütleri vardır.
Ben kendisine eğer bu Binance bu fonu kullanmazsa, kullanıcıların gideceği bir hukuki mercii yer neresidir diye sordum.
Bana verdiği cevap cevap şu oldu:
Yani öyle bir mercii yok.
2️⃣ ÖZGÜRLÜK NEDİR?
Amacım polemik ya da gereksiz tartışma yaratmak değil.
@AllinBNB ‘in daveti ile daha önce Binance’in space yayınına katılıp Bitcoin’in Whitepaper’ı ile alakalı yayın da yaptık. Sınırlı da olsa bir hukukumuz var yani. Konuyu Binance özelinde anlatacağım, ancak her merkezi borsa için geçerlidir. Binance’e özel bir durum değil.
Buradaki konu özgürlük konusu.
Özgürlüğün ne olduğunu çok iyi anlamamız gerekiyor. En basit tanımı ile hareket edelim. Köle ve efendi ilişkisi. Köle neden köledir? Efendisi ona işkence ettiği ya da kötü davrandığı için mi? Hayır. Efendisi kölesine eğer isterse kötü davranabildiği için köle köledir. Yani müdahale etmek ya da etmemek tamamen efendinin elindedir.
Yani bir efendi kölesine çok iyi davranıp, ona her istediğini alıp, her dediğini yaptığında köle özgürlüğünü almış mı olur? Hayır! Çünkü efendi istediği zaman fikrini değiştirebilir. Yani kölenin efendisi üzerinde bir etkisi, kontrolü yoktur.
Kurtuluş Savaşımız da bu düşünce üzerine kuruludur (başkasının iyi niyetine mazur kalmadan yaşamak).
3️⃣ KÖLELİK HER YERDE
Bu ilişki hayatımızın he alanında vardır.
Afilli ve modern kavramlar kullanarak konuyu bulandırmaya gerek yok. Hesap soramadığınız patronumuz, eşimiz, müdürünüz, hocamız vb. bizim efendimizdir. Aksini düşünürseniz sadece kendinizi kandırmış olursunuz. Buradaki önemli konu hesap sorabilmek ve bu gücü kontrol edebilmek.
Yani efendi kafasına göre müdahale edemesin.
Bu örnekten yola çıkaraksak eğer Binance burada efendi, kullanıcılar da köledir. Konu elbette Binance’e özgü değil. Diğer tüm merkezi kripto borsaları da böyledir. Çünkü Binance istediği zaman SAFU fonunu kullanmayabilir. Hatta şu anda bütün hesaplardaki paraları çekip yok olabilir.
Kullanıcıların yapabileceği herhangi bir şey var mı? YOK!
Y-O-K!!!
4️⃣ BANKALAR NEDEN FARKLI?
Aynı durum bankalar için geçerli değil.
Eğer bir banka batar ve yok olursa, devlet mevduat sigortası gereği zararı hemen karşılar. Self custody yazımda bundan bahsetmiştim (ABD’de 250 bin dolar). Hatta birkaç ay önce SVB battıktan sonra 250 bin üstünü bile karşıladı ABD devleti.
Yani Binance’in bugün iyi davranması ve sektöre yardımcı olması iyi bir şeydir elbette. Ancak bunu iyi bir efendi gibi kendi isteği ile yapmaktadır. Bu bizi özgür yapmaz. Sadece bugün için özgür hissetmemize sebep olur.
✅ SONUÇ
Bu yüzden self-custody en güvenli yoldur.
Şifrenizi (seed) çaldırmadığınız sürece hiçbir güç sizin varlıklarına el koyamaz. Bu yüzden merkezi bir gücün kölesi olmamış olursunuz. Doktora tezimi bu konu üzerine yazdığım için öğrenmek için en fazla zaman harcadığım konulardan birisi. Eğer talep olursa her platformda bildiklerimi paylaşmaya hazırım.
Sosyal bilimlerde hiçbir konu kesin ve bitmiş değildir.
Farklı düşünüyorsanız lütfen yorumlara yazın 🙏
