Security ne demek (finans)? Menkul kıymet değil!

Dr. Burak Tamaç
2 min readOct 27, 2024

--

Security Nedir?

En sık bilinen yanlışı hemen düzeltelim: Security menkul kıymet demek değildir.

Çünkü security şemsiye bir kavramdır. İçinde sadece menkul kıymeti değil, yatırım sözleşmeler, bono, tahvil, türev araçlar gibi tüm sermaye piyasası ürünleri vardır.

Bu yüzden doğru karşılığı sermaye piyasası aracıdır.

Security Türleri

Sermaye piyasası araçları genel olarak 3 ana kategoriye ayrılır:

1. Özkaynak (Equity Securities): Hisse senetleri bu gruba girer. Şirketin sahipliğini temsil ederler.

2. Borçlanma (Debt Securities): Tahviller, bonolar, sertifikalar gibi sabit getirili menkul kıymetlerdir. Şirketin veya devletin borcunu temsil ederler.

3. Türev (Derivative Securities): Opsiyonlar ve vadeli işlem sözleşmeleri gibi dayanak varlığın değerine bağlı olan menkul kıymetlerdir.

Bu temel türlerin yanı sıra, hibrit özellikler taşıyan menkul kıymetler de mevcuttur. Dönüştürülebilir tahviller ve imtiyazlı hisse senetleri bunlara örnek verilebilir.

Bitcoin security mi?

Hayır!

Bitcoin security değildir. Çünkü arkasında bir kurum veya vakıf yoktur. SEC’nin spot ETF onayı ile birlikte security olmadığı, ve bir emtia olduğu benimsenmiştir. SEC başkanı Gary Gensler de bunu defalarda dile getirmiştir.

Peki security’leri kim düzenler?

Security’lerin Düzenlenmesi (Regülasyon)

Regülatif kurum ABD’de SEC, Türkiye’de ise SPK’dır.

ABD’de security kavramı 1947 tarihli anayasa mahkemesi kararı olan Howey Testine dayamaktadır.

Howey testi nedir?

Howey Testi, bir varlığın security olarak kabul edilip edilmeyeceğini belirlemek için ABD’de kullanılan yasal bir testtir (security nedir?). 1946'da Amerikan Yüksek Mahkemesi’nin SEC v. W.J. Howey Co. davasında belirlenen kriterlere dayanır.

Howey Testine göre bir varlık şu 4 kriteri karşılıyorsa yatırım sözleşmesi sayılır ve menkul kıymet olarak düzenlenir:

1. Para yatırımı olması
2. Ortak bir girişime yatırım yapılması
3. Kâr beklentisi olması
4. Kârın başkalarının çabalarından kaynaklanması

Howey tesi kriterleri: para yatırımı, ortak bir girişim, kâr beklentisi ve başkalarının çabalarıyla elde edilmesidir
Howey tesi kriterleri: para yatırımı, ortak bir girişim, kâr beklentisi ve başkalarının çabalarıyla elde edilmesidir

Howay testi, özellikle kripto para birimlerinin yasal statüsünü belirlemede önem kazanmıştır. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), bu testi kripto para projelerini değerlendirmek için kullanmaktadır.

Finansal özgürlük için haftada 1 dakikasını ayıran 20.000+ kişiye ÜCRETSİZ şimdi katıl!

Finansal özgürlük için haftada 1 dakikasını ayıran 20.000+ kişiye ÜCRETSİZ şimdi katıl!

--

--

Dr. Burak Tamaç
Dr. Burak Tamaç

Written by Dr. Burak Tamaç

Adj. Professor at Montclair State University | ❝❞ Bloomberg | CNBC | Yahoo Finance | CoinDesk

No responses yet